1. Đông trùng hạ thảo là gì mà tác dụng của đông trùng hạ thảo tốt đến thế?

 
– Đông trùng hạ thảo là một loại thảo dược có bản chất là dạng ký sinh của nấm trên cơ thể ấu trùng bướm. Đông trùng hạ thảo là sự kỳ diệu của thiên nhiên, con người chúng ta không thể tưởng tượng được. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu một sự kết hợp tuyệt diệu và một quá trình phát triển độc đáo, đồng thời cũng là lời giải thích cho tên gọi đông trùng hạ thảo:
 
Vào cuối thu trên những vùng đất cao thuộc dãy Himalaya và cao nguyên Tây Tạng, sau khi phát triển đến mức cực đại, ấu trùng bắt đầu đi tìm những nơi đất mềm, xốp để chui xuống tìm chỗ ngủ đông. Nhưng nó không ngủ đông một mình, bởi trước đó, bào tử của một loài nấm túi đã theo đường ăn uống hoặc hô hấp của ấu trùng mà thâm nhập vào và ký sinh trong nó. Chỉ những cuộc gặp gỡ giữa ấu trùng của loài bướm thuộc chi Thitarodes Viette và bào tử nấm thuộc chi Ophiocordyceps (hoặc chi Cordycep) mới có khả năng hình thành đông trùng hạ thảo mà thôi. Vào lúc này, chúng vẫn mang hình hài ấu trùng nên gọi là “đông trùng”. Đến mùa xuân, khi thời tiết ấm áp, những tế bào nấm tiến hành phân bào và phát triển mạnh mẽ nhờ vào việc hấp thụ dưỡng chất từ ấu trùng. Cứ thế nó lớn lên, làm chết vật chủ (ấu trùng) và đến hạ phát triển thành cây nấm – “hạ thảo”. Mùa đông là ấu trùng, mùa hè lại là thảo mộc, tại sao lại có một loài kỳ lạ như vậy tồn tại nhỉ?
 
Trong y học cổ truyền Trung Hoa và Tây Tạng, đông trùng hạ thảo được xem là có sự cân bằng tuyệt vời giữa âm và dương, bởi nó vừa là thực vật vừa là động vật, được hình thành vào mùa đông và trưởng thành vào mùa hạ. Cho nên đông trùng hạ thảo được xem là một vị thuốc quý, có thể chữa được “bách hư bách tổn”.
 
Nhận thức được tầm quan trọng đông trùng hạ thảo, ngày nay, tại nhiều nơi trên thế giới trong đó có Việt Nam, đã tiến hành thử nghiệm nuôi trồng đông trùng hạ thảo hầu mong có thể giúp tăng sản lượng để đáp ứng nhu cầu sử dụng ngày càng tăng trong việc chữa bệnh và bồi bổ sức khoẻ.
 

2. Tác dụng chữa bệnh của đông trùng hạ thảo

 
Y học phương Đông và phương Tây dựa trên những nền tảng khác nhau nên đến nay vẫn còn nhiều điểm chưa thống nhất. Nhưng đối với đông trùng hạ thảo thì cả hai bên không chỉ cùng nhất trí về tác dụng chữa bệnh tuyệt vời của đông trùng hạ thào mà còn bổ sung cho nhau trong việc đưa đông trùng hạ thảo trở thành huyền thoại trong y học: phương Đông phát hiện và đưa đông trùng hạ thảo vào việc chữa trị hầu hết các loại bệnh, phương Tây kiểm chứng lại những giả thuyết về tác dụng chữa bệnh của đông trùng hạ thảo của phương Đông bằng thực nghiệm.
 


Dưới đây là phần lược dịch và tóm tắt những tác dụng của đông trùng hạ thảo theo nghiên cứu công bố trên Tập San Nấm Dược Liệu Quốc Tế (International Journal of Medicinal Mushrooms):
 
– Hỗ trợ điều trị ung thư:
Các nghiên cứu lâm sàng được tiến hành tại Nhật Bản và Trung Quốc đã cho thấy các bệnh nhân bị các chứng ung thư khác nhau được tiêm 6 gram đông trùng hạ thảo mỗi ngày kết hợp với hoá trị trong vòng 2 tháng đã làm giảm đáng kể kích thước khối u, trong khi đó, các bệnh nhân được chữa trị bằng phương pháp bức xạ hay hoá trị liệu thì bệnh trạng không chuyển biến đáng kể.
 
– Hỗ trợ chữa các bệnh liên quan đến thận:
Nhờ khả năng làm tăng nồng độ17-hydroxy-corticosteroid và 17-ketosteroid trong cơ thể nên đông trùng hạ thảo có thể giúp hỗ trợ điều trị và phục hồi chứng năng hầu hết các bệnh và triệu chứng liên quan tới thận như suy thận mãn tính, suy giảm chức năng thận, tổn thương thận, v.v.
 
 – Tác động đến hệ miễn dịch:
Đông trùng hạ thảo không chỉ kích thích hệ miễn dịch mà còn, kỳ diệu thay, có khả năng ức chế hệ miễn dịch. Năm 1996, các nhà khoa học đã thật sự kinh ngạc khi phát hiện chính loại dược liệu họ sử dụng bấy lâu để kích thích hệ miễn dịch (giúp bảo vệ cơ thể khỏi các mầm bệnh xâm nhập và loại bỏ các chất gây hại trong cơ thể) cũng có khả năng ức chế hệ miễn dịch (vốn rất quan trọng trong phẫu thuật cấy ghép nội tạng – giữ cho nội tạng mới ghép không bị tổn thương).
 
– Tác dụng của đông trùng hạ thảo trong việc điều tiết đường huyết, kiểm soát bệnh tiểu đường:
Một lĩnh vực được quan tâm đặc biệt là khả năng hỗ trợ điều tiết lượng đường trong máu của đông trùng hạ thảo. Thử nghiệm cho thấy, 95% bệnh nhân tiểu đường sử dụng 3gram đông trùng hạ thảo mỗi ngày có sự chuyển biến trong lượng đường huyết, trong khi chỉ có 54% bệnh nhân trong nhóm điều trị bằng các phương pháp khác có thay đổi.
 
– Tác dụng của đông trùng hạ thảo trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến phổi:
Đông trùng hạ thảo có khả năng tăng cường hiệu năng sử dụng oxy trong cơ thể, cùng với các chiết xuất từ nó đã được chứng minh có thể giúp hỗ trọ điều trị nhiều bệnh về đường hô hấp, bao gồm cả các bệnh nghiêm trọng như hen suyễn, COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính), viêm phế quản, giúp ức chế cơn co khí quản,v.v.
 
– Công dụng của đông trùng hạ thảo trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến tim:
Phân tích hoá học cho thấy đông trùng hạ thảo có adenosine, deoxy-adenosine, nucleotide adenosine và các loại nucleotide tự do khác,v.v. giúp  giữ ổn định và điều chỉnh rối loạn nhịp tim.
Ngoài ra, các digoxin, hydrochlorothiaside, dopamine và dobutamine trong đông trùng hạ thảo giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của các bệnh nhân suy tim mãn tính, như làm tăng các điều kiện chung về thể chất, sức khoẻ, chức năng tim cũng như về đời sống tình dục.
 
– Tác dụng của đông trùng hạ thảo trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến gan:
Gần như tất cả các nghiên cứu về mối quan hệ giữa đông trùng hạ thảo và chức năng gan đều cho thấy đông trùng hạ thảo giúp tăng hiệu quả hoạt động của gan. Ngày nay, đông trùng hạ thảo thường được sử dụng trong điều trị sơ gan, viêm gan B, C mãn tính tại nhiều nước ở châu Á. Ngoài ra, đông trùng hạ thảo còn được sử dụng kết hợp với một số loại nấm dược liệu khác để hỗ trợ cho lamivudine trong điều trị viêm gan siêu vi B.
 
– Hỗ trợ điều trị rối loạn và suy giảm chức năng tình dục:
Đông trùng hạ thảo được sử dụng trong nhiều thế kỷ để hỗ trợ điều trị rối loạn và suy giảm chức năng tình dục cho cả nam và nữ, các trường hợp giảm ham muốn, bất lực, vô sinh. Đông trùng hạ thảo đã được chứng minh trong nhiều thí nghiệm trên các bệnh nhân ở nhiều lứa tuổi kể cả phụ nữ và đàn ông đã có tuổi, và cả người già đều cho thấy đông trùng hạ thảo giúp phục hồi và hỗ trợ điều trị hầu hết các vấn đề liên quan đến chức năng sinh dục, sinh sản của cơ thể.
 
– Làm giảm lượng cholesterol trong máu:
Mặc dù tăng cholesterol trong máu thường không được coi là một bệnh, nhưng nó là dấu hiệu rõ ràng cho thấy cơ thể đã bị rối loạn chức năng trao đổi chất và nguy cơ về tim mạch. Đông trùng hạ thảo đã được kiểm chứng là có tác dụng tốt trong việc làm giảm lượng cholesterol trong máu.
 
– Chống mệt mỏi:
Đông trùng hạ thảo làm gia tăng ATP (Ađênôzin triphôtphat — nguồn năng lượng cho mọi hoạt động của tế bào) và oxy trong cơ thể giúp cho người sử dụng luôn khoẻ mạnh và không bị các triệu chứng mệt mỏi.
 
-Ứng dụng trong điều trị HIV/AIDS:
Một công dụng tuyệt vời khác nữa của đông trùng hạ thảo đó là dùng để hỗ trợ điều trị HIV/ AIDS, trong đông trùng hạ thảo có nhóm hoạt chất HEAA (Hydroxy-Etyl-Adenosin- Analogs) có tác dụng kháng khuẩn và kháng virus cực mạnh, Một trong những hoạt chất của nhóm này được các chuyên gia ở Mỹ dùng để bào chế thuốc chống bệnh AIDS và hiện nay đã được dùng ở những nước có tỷ lệ nhiễm HIV và suy giảm hệ miễn dịch cao như ở châu Phi.
 
Ngoài ra, đông trùng hạ thảo thường được dùng làm thuốc bổ dùng cho người gầy yếu, người mới khỏi bệnh hiểm nghèo.v.v. Những tác dụng khác của đông trùng hạ thảo vẫn đang được nghiên cứu và phát hiện thêm từng ngày.
 

3. Cách dùng đông trùng hạ thảo để tác dụng của đông trùng hạ thảo đạt được là cao nhất

 Có nhiều cách dùng đông trùng hạ thảo để bồi bổ sức khoẻ và chữa bệnh

Cách 1: Đông trùng hạ thảo hầm gà (hoặc vịt, bồ câu, chim cút)
– Nguyên liệu: 5-10g đông trùng hạ thảo, 1 con gà mái (1500g), 15g bột ngọt, 30g tiêu xanh, 30g gừng, 10g muối ăn, 100ml rượu vang, 2000ml nước.
– Phương pháp: Gà được làm sạch và loại bỏ nội tạng, sau đó cho các thành phần còn lại vào và đun lửa nhỏ trong vòng 2 giờ (có thể sử dụng nồi áp suất để rút ngắn quá trình hầm) là có thể sử dụng được.
 
Cách 2: Đông trùng hạ thảo hầm baba
– Nguyên liệu: Ba ba 1 con (bỏ đầu, chia thành 4 miếng), đông trùng hạ thảo 10g, đại táo 10 quả (bỏ hột), hành (cắt đoạn), gừng (thái phiến), tỏi (đập dập) và gia vị vừa đủ.
– Chế biến: Ba ba cho vào nồi luộc sôi rồi vớt ra, cắt rời 4 chân, bóc bỏ mỡ ở chân, rửa sạch, cho vào bát cùng với đông trùng hạ thảo, đại táo, gừng, hành, tỏi và gia vị rồi hấp cách thủy trong 2 giờ. Ăn trong ngày.
 
Cách 3: Đông trùng hạ thảo ngâm rượu
– Nguyên liệu: 50g đông trùng hạ thảo ngâm với 1.5 lít rượu trắng.
– Phương pháp: Ngâm đông trùng hạ thảo trong rượu khoảng 20-30 ngày, sau khoảng thời gian trên có thể dùng mỗi ngày từ 15-20ml .
 
Cách 4: Đông trùng hạ thảo hãm kiểu uống trà
– Dùng khoảng từ 1-2g đông trùng hạ thảo ngâm trong cốc nước nóng 60-70 oC khoảng 5 phút và uống rồi nhai hết cả xác.
 
Cách 5: Đông trùng hạ thảo nghiền bột nấu cháo
– Dùng từ 1-2g đông trùng hạ thảo xay nhuyễn và rắc lên bát cháo (hoặc có thể hầm cháo với những thực phẩm khác).

 
4. Cách chọn mua đông trùng hạ thảo phù hợp với nhu cầu chữa bệnh và bồi bổ sức khoẻ

 
Là dược liệu quý, lại có giá thành rất cao nên đông trùng hạ thảo tự nhiên bị làm giả rất nhiều, một phần không nhỏ đông trùng hạ thảo tự nhiên đang bán trên thị trường là hàng giả khiến cho người sử dụng không thể tiếp cận được đông trùng hạ thảo thật , tiền mất tật mang.
 
Nhưng cũng thật may mắn cho người tiêu dùng khi đông trùng hạ thảo ngày nay đã có thể được nuôi trồng. Nhờ đó mà, không chỉ giúp đảm bảo nguồn đông trùng hạ thảo cho việc chữa bệnh và bồi bổ sức khoẻ, mà còn làm hạ giá thành của dược liệu quý này và đảm bảo được chất lượng đồng đều của đông trùng hạ thảo. Đông trùng hạ thảo tự nhiên chỉ được thu hoạch một cách ngẫu nhiên, tình cờ; trong khi đó đông trùng hạ thảo chỉ có dược tính tốt nhất khi được thu hoạch đúng thời điểm – điều mà nhờ vào việc chủ động trong nuôi trồng và nắm rõ thời gian phát triển của nó nên các trang trại nuôi trồng đông trùng hạ thảo nhân tạo hoàn toàn có thể đảm bảo được việc này.
 
Nên ngày nay, người tiêu dùng đã chuyển sang sử dụng đông trùng hạ thảo nuôi trồng nhân tạo để vừa giảm được chi phí vừa tránh gặp phải hàng giả mà vẫn đảm bảo được hiệu quả chữa bệnh và bồi bổ sức khoẻ. Lời khuyên tốt nhất khi chọn mua đông trùng hạ thảo là chúng ta nên tới các đại lý phân phối chính thức, các điểm bán trực tiếp của doanh nghiệp được cấp phép nuôi trồng, sản xuất hoặc các hệ thống nhà thuốc uy tín để đảm bảo không mua phải hàng giả.
 

                Đông trùng hạ thảo đã được nuôi trồng thành công tại Việt Nam.

Ở Việt Nam, nhiều nơi đã trồng được đông trùng hạ thảo và được công nhận chuẩn quy trình nghiên cứu và sản xuất hoàn thiện,được cục sở hữu trí tuệ Việt Nam cấp bằng sở hữu trí tuệ. Đông trùng hạ thảo được nuôi trồng từ chủng giống Cordyceps militaris và nhiều chủng loại khác – nhưng  Cordyceps militaris là chủng giống đông trùng hạ thảo đã được chứng minh khả năng vượt trội về hàm lượng dược chất; và được tách ra từ phần tinh túy nhất trong đông trùng hạ thảo (phần cây nấm).

Có thể bạn quan tậm: 
Sản xuất đông trùng hạ thảo trên bã bia