Aloe ( nha đam) có hơn 500 loài có hoa và mọng nước. Hầu hết người ta biết đến Aloe vera. Loài này được trồng cho thực phẩm và là nguyên liệu cho dược phẩm. Loài khác của nha đam đó là Aloe Ferox được trồng và thu hoạch cho mục đích tương tự.

NGUỒN GỐC LỊCH SỬ CỦA CÂY NHA ĐAM

Từ thế kỷ thứ 13, một du khác người Ý tên là Marco Polo( 1254-1353) đã đến Trung Quốc giới thiệu cây này với người dân bản xứ. Sau đó được lan truyền đến Việt Nam. Trong tổng cộng 180 loài (ở Việt Nam) thì chỉ có 4 loài được làm thuốc. Hai loài đáng chú ý là Aloe Ferox Milll và Aloe Vera L.

Mặc dù có hơn 500 loài nhưng chỉ có một số loài được ứng dụng làm dược liệu truyền thống, dĩ nhiên loài Aloe Vera, Aloe perryi và Aloe ferox  được sử dụng nhiều nhất. Người Hy Lạp và La Mã cổ xưa ứng dụng chúng trong điều trị vết thương. Thời kỳ trung cổ, chất nhầy màu vàng trong lá cây nha đam được lấy để làm thuốc nhuận tràng, trong đó có chứa chất gọi là aloin.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC TỪ CÂY NHA ĐAM

Chất nhầy trong, có màu hơi vàng được gọi là lô hội. Khi cô đặc có màu đen, thành phần nhựa trong nha đam gồm có các chất acid amin, vitamins(B1, B2, B5, B6, B12, axít folic, C, A, E), các loại khoáng vi lượng (Na, K, Ca, P, Cu, Fe, Zn, Mg, Mn, Cr).

Các monosaccharide và polysaccharide như: Cellulose, glucose, rhamnose, aldopentose, galactose, xylose, mannose, arabinose và acemannan, chính chất này có tác dụng kháng virút và giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể.

Các acid béo chưa bão hòa và Protagladin: Acid gama linolenic, những nhóm chất này giúp mau lành vết thương, mau lên da non, giải dị ứng, và chỗ sung.

Các loại Ezyme có lợi cho tiêu hóa như lipase, catalase, allnilase, amilase, oxydase

ALOIN TỪ CÂY NHA ĐAM

Aloin là một hỗn hợp tự nhiên chiết xuất trong mũ lá cây nha đam, thuộc nhóm anthraglycoside Anthraquinon. Aloin được nghiên cứu như một chất chống ung thư. Aloin ức chế sự hình thành mạch máu, kích thích hình thành các hắc tố, và điều tiết hoạt động enzyme transglutaminse( là một enzyme xúc tác chuyển hóa giữa acyl giữa các nhóm acyl gama-carboxamit của glutamate và nhóm epsilon-amino của lysine. Kết quả cho sự hình thành liên kết isopeptide). Aloin còn được dùng để ức chế phosphodiesterase chọn lọc. Aloin A được dùng để làm chất ổn định trong chế tạo các hạt nano vàng và bạc.

ALOE EMODIN TỪ NHA ĐAM

Công dụng có Aloe Emodin trong việc nhuận trang và đóng vai trò là chất tẩy. Aloe-emodin làm tăng sự co bóp của cơ trơn đường ruột bằng cách giải phóng acetylcholin nội sinh,  chống khối u do có liên quan tới sự gia tăng sản sinh của các loài có các phản ứng oxi hóa khử. Aloe Emodin chiếm khoảng  0,05%-0,5%,  tan trong ete, cloroform, benzen.

CÔNG DỤNG CHUNG CỦA NHA ĐAM

Cây nha đam có rất nhiều công dụng, ngay từ cổ xưa người ta đã áp dụng vào các bài thuốc cổ truyền và còn được dùng làm thực phẩm. 

Chiết xuất chất nhầy ở lá nha đam không những được ứng dụng cho dưỡng da, nhuận trang mà còn được dùng để điều trị ung thư. Các thành phần của nha đam cho thấy ức chế tế bào ung thư trong mô hình nghiên cứu trên động vật, nhưng chưa được thử nghiệm trên người. Một số nghiên cứu còn cho thấy chiết xuất nha đam còn được sử dụng trong điều trì bệnh đái tháo đường type II, vì chúng chống tăng đường huyết( chưa được thử trên người). Ngoài ra còn có công dụng: trị viêm loát dạ dày, trị bênh ngoài da, phòng ngừa sỏi niệu, trị sơ gan cổ trướng, trị tiểu đường, cao huyết áp, trị mụn và còn được ứng dụng trong các loại mỹ phẩm như kem dưỡng da, kem chống nắng, dầu gội, xà phòng, gel cạo râu…

Nguồn tham khảo:
Lô Hội Wikipedia
Aloe Wikipedia
Aloe emodin Sigma Aldrich
Aloin Sigma Aldrich